Σπήλαιο του Νέγρου: Εξερευνήστε το «καταφύγιο των πειρατών» στις Βάτσες
Κάθε καλοκαίρι είναι χιλιάδες εκείνοι που φτάνουν μέχρι την παραλία Βάτσες στα νοτιοδυτικά της Αστυπάλαιας και απολαμβάνουν βαθιά νερά, άγρια ομορφιά και γιατί όχι μερικές μπύρες στο beach bar καθώς πέφτει ο ήλιος. Ελάχιστοι ωστόσο γνωρίζουν πως αρκετές δεκάδες μέτρα πιο ψηλά από την παραλία, βρίσκεται το Σπήλαιο του Νέγρου που «κρύβει» μυστικά και μυστήρια από την νεολιθική περίοδο μέχρι την εποχή των πειρατών και την πρόσφατη ιστορία του νησιού. Φυσικά, ακόμη λιγότεροι είναι εκείνοι που έχουν βρει και εξερευνήσει την σπηλιά με την χαρακτηριστική ονομασία!
Το σπήλαιο όπως «λέει» ο θρύλος, οφείλει το όνομα του σε έναν Αφρικανό πειρατή του μακρινού παρελθόντος, ο οποίος επί αρκετά χρόνια το χρησιμοποιούσε για κρησφύγετο ανάμεσα στις επιδρομές του σε νησιά του Αιγαίου Πελάγους. Σίγουρα δεν ήταν ο μόνος πάντως καθώς το απόλυτα κρυμμένο στο βουνό σπήλαιο, με την πολύ μικρή είσοδο, ήταν πράγματι το ιδανικό μέρος για να κρυφτεί κάποιος αλλά και να κρύψει με ασφάλεια για μεγάλες περιόδους ότι πολύτιμο είχε στα χέρια του. Δικαιολογημένες λοιπόν οι ιστορίες των κατοίκων του νησιού για τους αμέτρητους θησαυρούς που αναφέρουν πως έχουν περάσει από το εσωτερικό του.
Το σπήλαιο έχει αρκετούς διαδρόμους που μπορείς να ανακαλύψεις με σχετική ασφάλεια.
Πριν από μερικά χρόνια μάλιστα, αρχαιολόγοι που έκαναν έρευνα στο σπήλαιο έφεραν στο φως της δημοσιότητας σημαντικό αριθμό ευρημάτων τα οποία φανερώνουν την εντατική χρήση του ήδη από τη νεολιθική περίοδο (7000 – 3500 π.Χ), μέχρι και τα κλασικά και ελληνιστικά χρόνια (490-31 π.Χ.). Μια σειρά από αντικείμενα κεραμικής, ειδώλια, λυχνάρια, αλλά και μεγάλος αριθμός επιγραφών που βρέθηκαν χαραγμένες σε θραύσματα αγγείων, τεκμηριώνουν την χρήση του «σπηλαίου του Νέγρου» και ως ιερού, αφιερωμένου κυρίως στην λατρεία των Νυμφών. Με βάση την αρχαιολογική έρευνα, φαίνεται πως φιλοξένησε επίσης και την λατρεία άλλων θεοτήτων, όπως του Πάνα, του Ερμή και της Αφροδίτης.
Δεκάδες αντικείμενα κεραμικής, ειδώλια, λυχνάρια κ.α. που βρέθηκαν μέσα στο Σπήλαιο του Νέγρου έπειτα από ανασκαφές.
Αν και τα σπήλαια ανά την Ελλάδα που έχουν μελετηθεί εντατικά από ειδικούς είναι πολλά, το σπήλαιο του Νέγρου στην Αστυπάλαια δεν είναι ένα από αυτά. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως τα παραπάνω αντικείμενα που βρήκαν στο σπήλαιο από μέλη της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας-Σπηλαιολογίας μαζί με αστυνομικούς του Τμήματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Αρχαιοτήτων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής το 2015, ήρθαν στην επιφάνεια του σπηλαίου αρχικά από παράνομες επεμβάσεις και ανασκαφές στο εσωτερικό του από άγνωστους αρχαιοκάπηλους!
Η πανοραμική θέα της παραλίας στις Βάτσες από το ύψος που βρίσκεται το σπήλαιο.
Όπως φαίνεται, το σπήλαιο συνεχίζει μέχρι τις ημέρες μας να ελκύει το ενδιαφέρον για πολλούς λόγους. Άλλοι επιζητούν την εμβάθυνση της έρευνας για την μακρά ιστορία του, άλλοι ερχόμενοι στην Αστυπάλαια θέλουν να δουν από κοντά ένα τέτοιο ιδιαίτερο δημιούργημα της φύσης και ευτυχώς ελάχιστοι έχουν κίνητρα που παραβιάζουν τα όρια του νόμου.
Το καλοκαίρι του 2020 πάντως, δύο ξεκάθαρα λάτρεις της φύσης και της περιπέτειας, έκαναν παύση από την χαλάρωση της παραλίας στις Βάτσες και άφησαν πίσω την υπόλοιπη παρέα θέλοντας κάτι περισσότερο από τις καλοκαιρινές διακοπές στην Αστυπάλαια. Ο Νίκος και ο Θοδωρής Κύρκος ξεκίνησαν λοιπόν την κουραστική ανάβαση στο βουνό προκειμένου να βρουν και να εξερευνήσουν το «θρυλικό» Σπήλαιο του Νέγρου για το οποίο είχαν ακούσει τόσα και τόσα στο νησί. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε σήμερα εμείς online ένα video που μας «ξεναγεί» στο εσωτερικό του σπηλαίου με τον καλύτερο δυνατό τρόπο! Απολαύστε το παρακάτω:
Παίρνοντας την απόφαση για την «εξερεύνηση» της σπηλιάς / credits στιγμιότυπου: Νικόλαος Κύρκος
Οι πραγματικά τεράστιοι σταλακτίτες και σταλαγμίτες στο εσωτερικό του σπηλαίου.
Το σπήλαιο έχει τόσο μεγάλες «αίθουσες» που κάποιος μπορεί να περπατήσει κανονικά όρθιος
Δυστυχώς οι περισσότεροι σταλακτίτες και σταλαγμίτες είναι πια σπασμένοι…
Τα σημάδια της φύσης που δείχνουν πως το σπήλαιο για πολλά χρόνια είχε νερό.
Περίεργοι σχηματισμοί στην οροφή του σπηλαίου που δημιουργήθηκαν σε βάθος αιώνων.
Η δύσκολη έξοδος από το σπήλαιο / credits στιγμιότυπου: Νικόλαος Κύρκος
Η αλήθεια είναι πως δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για ένα σπήλαιο που μπορεί να πάει έτσι απλά ο καθένας λίγο πριν ή μετά τις βουτιές στη θάλασσα. Το ιδιαίτερο αυτό φυσικό αξιοθέατο της Αστυπάλαιας βρίσκεται σε σχετικά μεγάλο υψόμετρο, είναι αρκετά δύσκολο να το εντοπίσεις στην πλαγιά του βουνού και κυρίως επικίνδυνο αν δεν έχεις μια υποτυπώδη σχέση με την σπηλαιολογία. Συνεπώς, όσο εντυπωσιακό και αν φαίνεται σε επίδοξους τουρίστες «εξερευνητές» μέσα από τα βίντεο και τις φωτογραφίες, είναι απαραίτητο να μην επιχειρήσουν από μόνοι τους μια τέτοια εξόρμηση για δόσεις αδρεναλίνης! Στο νησί υπάρχουν ορισμένα άτομα που γνωρίζουν το σπήλαιο, είναι έμπειροι στη φύση και ίσως θα μπορούσαν να σας προσφέρουν με ασφάλεια μια τέτοια εμπειρία…
Κείμενο – Φωτογραφίες: Αντώνης Νικολάκης
Video credits: Νικόλαος Κύρκος
