«Ταξιδέψτε» στην Αστυπάλαια του 1986 μέσα από σπάνια βίντεο αρχείου
Η Αστυπάλαια την τελευταία δεκαετία έχει δίχως αμφιβολία ξεχωρίσει ανάμεσα στους αμέτρητους τουριστικούς προορισμούς της Ελλάδας. Η αμφιθεατρική Χώρα της, η μοναδική θέα του Αιγαίου Πελάγους από κάθε γωνιά του νησιού και η αυθεντική φιλοξενία των κατοίκων, γοητεύουν κάθε χρόνο όλο και περισσότερους επισκέπτες που αποφασίζουν να την γνωρίσουν από κοντά.
Υπάρχουν όμως και εκείνοι οι ταξιδιώτες που την είχαν «ανακαλύψει» πριν από την τουριστική ανάπτυξη. Οι ταξιδιώτες από διάφορες χώρες της Ευρώπης οι οποίοι σε μια εντελώς διαφορετική εποχή από αυτή που γνωρίζουμε οι νεότεροι, αφίχθησαν στο Παλιό Λιμάνι της Αστυπάλαιας και κάθε τους στιγμή επάνω στο νησί ήταν μια έντονη εμπειρία που θα θυμόντουσαν για χρόνια.
Μεταξύ των εκατοντάδων περιηγητών που διέσχιζαν τα Δωδεκάνησα με πάθος για παραδοσιακές εικόνες το δεύτερο μισό του προηγούμενου αιώνα, λίγοι ήταν εκείνοι που κατέγραψαν πλάνα με κάμερες της εποχής. Τα λιγοστά βίντεο αρχείου που υπάρχουν από την καθημερινότητα περασμένων δεκαετιών είναι άκρως πολύτιμα και μας γεμίζουν με ιδιαίτερα συναισθήματα.
Το καλοκαίρι του 1986 λοιπόν ο Βρετανός ερασιτέχνης κινηματογραφιστής Andrew Graham Bonar ήταν ακόμη ένας ξένος περιηγητής που αντίκρυσε για πρώτη φορά το Κάστρο της Αστυπάλαιας από το κατάστρωμα του πλοίου «Νηρεύς». Μέσα σε λίγες ημέρες παραμονής στο νησί κατάφερε να νιώσει την νησιώτικη φιλοξενία των ντόπιων και με την κάμερα πάντα μαζί να καταγράψει σπάνια πλάνα από διάφορες περιοχές του παραδοσιακού οικισμού.
Όπως για τους περισσότερους τουρίστες ακόμη και σήμερα, πρώτος προορισμός του Βρετανού περιηγητή αφού ξεκουράστηκε για λίγες ώρες ήταν το επιβλητικό Ενετικό κάστρο της Χώρας που δεσπόζει πάνω από τα δεκάδες κατάλευκα σπίτια με την χαρακτηριστική αρχιτεκτονική. Με αφετηρία τους ανεμόμυλους δίπλα από την κεντρική πλατεία του νησιού και έπειτα από μια γεμάτη ενδιαφέρον βόλτα στα γραφικά καλντερίμια του οικισμού, πέρασε την ξακουστή πύλη του Κάστρου των Κουερίνι και έμαθε για την σπουδαία ιστορία της Αστυπάλαιας στο πέρασμα του χρόνου.
Την επόμενη ημέρα, με την ίδια όρεξη για περιπλάνηση και επαφή με τους ντόπιους Αστυπαλίτες κάθε ηλικίας περπάτησε στον Πέρα Γιαλό. Εκεί περιηγήθηκε στο δημοτικό σχολείο του νησιού όπου έσφιζε από ζωή με δεκάδες μαθητές να παίζουν στο προαύλιο όπως και στις μέρες μας, ενώ δεν έχασε την ευκαιρία να συζητήσει με τους ψαράδες στο «λιμανάκι» και να μάθει για την νησιώτικη καθημερινότητα τους.
Το ταξίδι στην Αστυπάλαια του 1986 για τον Βρετανό έλαβε τέλος στο παλιό λιμάνι του Πέρα Γυαλού, όπου για τελευταία φορά απόλαυσε πανοραμικά την πιο όμορφη Χώρα του Αιγαίου λίγο πριν συνεχίσει για την γειτονική Αμοργό. Τα σύντομα πλάνα που κατέγραψε πάντως από την πρύμνη του καραβιού, πρόλαβαν να «ταξιδέψουν» πολλούς στις δικές τους ρομαντικές στιγμές αναχώρησης που ήταν γεμάτες συναισθήματα και ανυπομονησία μέχρι την επιστροφή και πάλι στην Αστυπάλαια…
Κείμενο: Αντώνης Νικολάκης